Tanrang Yusin (2001) Kajian lapangan keupayaan Anopheles balabacensis dan Anopheles maculatus sebagai vektor malaria di negeri Sabah. Masters thesis, Universiti Malaysia Sabah.
|
Text
Kajian lapangan keupayaan Anopheles.pdf Download (945kB) | Preview |
Abstract
Anopheles maculatus adalah salah satu veldor malaria utama di Semenanjung Malaysia. Di Negeri Sabah, An. maculatus wujud hampir di kesemua kawasan. Kajian ini bertujuan untuk mengesan infeksi oleh parasit malaria pada An. maculatus di samping melihat sejauh mana keupayaannya sebagai veldor malaria di Sabah. Enam buah lokasi telah dikenalpasti untuk kajian. Pemilihan berdasarkan kepada kewujudan kes-kes malaria tempatan dan kehadiran kedua-dua spesis, An. balabacensis, veldor utama malaria di Sabah dan An. maculatus. Pembedahan ke atas nyamuk tidak menemui sebarang infeksi parasit malaria pada An. maculatus, sebaliknya 2.4% An. balabacensis terinfeksi pada bahagian perut-tengah (midgut) peringkat oosista. Pada keseluruhannya, jumlah tangkapan dan pembedahan An. maculatus adalah 430% (4 kaliganda) lebih tinggi berbanding An. balabacensis. Kepadatan An. maculatus menunjukkan korelasi dengan bilangan kes malaria di lokaliti yang ditinjau (r=0.737; p=0.006) tetapi tidak menunjukkan peranannya di dalam menularkan malaria. Nilai kadar-menggigit-manusia (man-biting-rate) An. maculatus tidak menunjukkan sebarang korelasi dengan bilangan kes malaria. An. balabacensis sebaliknya menunjukkan korelasi positif di antara nilai kadar-menggigit-manusia dengan bilangan kes (0.747; p=0.005). Indeks antropofilik An. balabacensis adalah 22% hingga 100% lebih tinggi berbanding An. maculatus mengikut lokasi kajian. Pada keseluruhannya, indeks antropofilik bagi An. maculatus hanya 0.13 berbanding 0.97 bagi An. balabacensis. Indeks darah manusia (HBI) melalui ujian analisis darah-makanan menunjukkan nilai 0 bagi An. maculatus manakala 0.75 bagi An. baiabacensis. An. maculatus tidak menunjukkan tabiat menggigit di dalam rumah. Bilangan menggigit manusia oleh An. maculatus di dalam rumah adalah sifar berbanding 149 ekor di luar rumah manakala bagi An. balabacensis, nisbah menggigit manusia di dalam dan luar rumah adalah pada kadar 1 :43. Kadar-menggigit-manusia dan indeks antropofilik bagi An. balabacensis menunjukkan tren yang mempengaruhi bilangan kes malaria di setiap lokaliti tetapi tidak bagi An. maculatus. Sebanyak 0.4% daripada An. maculatus yang diperiksa menunjukkan peringkat pariti P3; bagaimana pun hanya 0.1 % daripadanya menggigit manusia. Kadar pariti peringkat P3 dan ke atas bagi An. balabacensis menunjukkan ada hubungan positif dengan bilangan kes malaria (r=0.693; p=0.012); hubungan ini tidak ada pada An. maculatus. Kesimpulannya adalah bahawa An. maculatus tidak memainkan peranan dalam penularan malaria di kawasan kajian. Pemerhatian ini mengukuh dan menyokong kajian-kajian terdahulu di Sabah.
| Item Type: | Thesis (Masters) |
|---|---|
| Keyword: | Anopheles maculatus, vector of malaria, vectorial capacity |
| Subjects: | Q Science > QR Microbiology |
| Department: | FACULTY > Faculty of Medicine and Health Sciences |
| Depositing User: | MUNIRA BINTI MARASAN - |
| Date Deposited: | 22 Mar 2018 10:12 |
| Last Modified: | 22 Mar 2018 10:12 |
| URI: | https://eprints.ums.edu.my/id/eprint/19330 |
Actions (login required)
 |
View Item |